Yapay Tatlandırıcı "Ksilitol" Kalp Krizi ve Felce Neden Olabilir!

Dünya Sağlık Örgütü, Haziran 2023'te yapay tatlandırıcılardan aspartamı, insanlar için "muhtemel kanserojen" olarak sınıflandırmış, ancak günlük alım miktarı aşılmadığı sürece kullanımının güvenli olduğunu açıklamıştı.

Bu yıl yapılan bir çalışmada ise yapay tatlandırıcılardan olan ksilitolün kalp krizi ve felç riskini artırdığı yönünde sonuçları bulunuyor.  European Heart Journal dergisinde geçen hafta yayınlanan bir araştırmada;  Ksilitol içeren içecek tüketen 3 bin kişinin 3 yıl boyunca takip edildi. Bu önemli araştırmada bireylerde trombozis, yani damar içinde pıhtı oluşumunu artışı gözlendi.

Özellikle ksilitol içeren içeceklerin tüketiminden hemen sonra kan ksilitol seviyelerinin pıhtılaşma faktörlerini 1000 kat artırdığı görüldü. Farklı yapay tatlandırıcılardan olan eritritolün de pıhtılaşmayı tetiklediği belirtiliyor. Elbette daha fazla çalışma yapılıp daha fazla verinin bizlere sunulmasına ihtiyaç var. Peki nedir bu ksilitol ve hangi yiyecekler ksilitol içerir?

Ksilitol, endüstriyel ölçekte yulaf, pamuk tohumu, mısır koçanı ve çeşitli odunsu bitkilerin kimyasal hidrolizi ile elde edilir. Ksilitol, son yıllarda hem diyabet hastaları hem de kilo vermeyi amaçlayan kişiler arasında popüler bir tatlandırıcı olarak birçok kişiye ismini duyurdu.   

Sofra şekerinin glisemik indeksini 70, saf glikozunkini de 100 kabul edersek, ksilitolün glisemik indeksi 7’dir. Yani ksilitol, kan şekerini sofra şekerine göre daha yavaş yükseltir. Bu amaç doğrultusunda üretildiği için de düşük kalorili diyet yiyecek ve içeceklerde ksilitol yaygın olarak kullanılır. Şeker yerine ksilitol kullanılarak yapılan reçel ve jöleler mevcuttur. Diyabet ürünlerinin etiketlerini incelerseniz birçoğunda bulunur.  

Ağız kokusunu önlemek, diş eti sorunlarını hafifletmek ve ağız içi hijyenini desteklemek amacıyla kullanılan gargaralar da ksilitol içeriyor. Şekersiz sakızlarda, şekerlemelerde, nane şekerlerinde, diyabetik ürünlerde ve ağız bakım ürünlerinde yaygın olarak bulunur.

Tatlandırıcı mı şeker mi daha doğru bir seçenektir sorusunun cevabı ise kullanım nedenine, kaynağın içeriğine, kullanım miktarına ve kişinin vücut sağlığı özelliklerine göre değişebiliyor.

Sakız içinde kullanım miktarı vücut sağlığı açısından olumsuz etki yapacak kadar fazla miktarda değildir. Yine de yüksek ksilitol seviyeleri olan ürünlerin tüketimini dikkatle yapmanızı tavsiye ederim.