ÇÖLYAK HASTALIĞI VE GLUTENSİZ BESLENME

Çölyak hastalığı, buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten isimli proteine karşı duyarlılık sonucu otoimmün gelişen bir hastalık. Glutene karşı alerjisi olan kişilerde gluten bağırsaktaki villuslara zarar verir ve vücut için gerekli olan besin öğeleri ince bağırsaktan emilemez. Çölyak hastalığı kişide hayatının herhangi bir zamanında meydana gelebilir.

Bazen bir ameliyatın, hamilelik döneminin, stresin ya da viral enfeksiyonun ardından ortaya çıkabileceği gibi hiçbir nedene bağlı olmadan da gün yüzüne çıkabilir. Hastalık bazı bireylerde yıllarca hiç belirti vermez veya çok hafif seyredebilir, öyle ki birey bu durumu uzun süre fark etmeyebilir. Bazı kişilerde ise, karın ağrısı, karında şişlik, ishal, huzursuzluk, iştahsızlık ve enfeksiyonlarda artış görülebilir.

Tedavisinde gluten içeren besinler diyetten çıkarılır ,buğday, çavdar, arpa ve bu tahıllarla yapılan her türlü besinden uzak durması gerekir. Yani çölyak hastası, un, bulgur, makarna, pasta, kraker, çikolata, şehriye, kuskus, irmik, kurabiye, dondurma külahı, ekmek, simit, kek, bisküvi, gofret, hazır salça, çeşnili yemekler, galeta, tatlı sosları, tarhana, ketçap, unlu çorbalar ve unla yapılan tatlılar tüm bunları tüketemez.

Glutenin diyetten çıkarılması ile hastalığın belirtilerinde kısa süre içinde gerileme gözlenir. Pirinç, karabuğday, mısır glutensiz alternatiflerdir, onları içeren bir beslenme programıyla sağlığında iyileşeme sağlanabilir. Hastaların marketten satın alacakları besinlerin etiketlerini iyi okumaları gerekir. İnce bağırsaktaki emilimden kaynaklanan çeşitli vitamin ve mineral eksiklikleri doğabilir, doktor ve diyetisyen desteğiyle bu durumun üstesinden gelebilirsiniz.
 
Sosyal medyada sıkça karşılaşılan tariflerle glutensiz beslenen, bu yönde bilinçsizce adım atanlar mevcut, bu durum akla sağlıklı bireyler glutensiz beslenebilir mi sorusunu getiriyor? Eğer, gluten intoleransı veya çölyak hastasıysanız glutensiz beslenmek çok önemli hatta yaşam kurtarıcı diyebiliriz.
Ancak, herhangi bir sağlık sorununuz yoksa glutensiz beslenmek gerekli değildir, uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabilir. Önemli olan dengeli ve sağlıklı bir beslenme programından ayrılmayın.