HANGİ BESİN NE KADAR TUZ İÇERİR?

Dyt. Sevgi Boz sevgiboz2014@gmail.com






Dünya Sağlık Örgütü’nün önerilerine günde ortalama 5-6 gram tüketilmesi gereken tuz, ülkemizde önerilen miktarın 3 katı daha fazla tüketiliyor. Yüksek tansiyon, felç, kalp krizi, kalp yetmezliği, obezite, mide kanseri, böbrek taşı gibi rahatsızlıklara yol açması sebebiyle sodyum içeren yiyecekleri tüketirken dikkatli olmak gerekiyor.

Sodyumun vücudumuzdaki görevleri nelerdir?

Sodyum asit-baz dengesinin korunmasına yardımcı olur, kas kasılmasının ve sinir uyarılarının iletilmesi için gereklidir. Sodyum, vücuttaki sıvı dengesini korumada önemli rol oynar. Vücutta su kaybı sodyumun konsantrasyonunu artırarak sodyum yüksekliğine yol açabilir. Böbrek fonksiyonlarında bozulmalar veya hastalıklar, sodyumun düzenli bir şekilde atılamamasına ve birikmesine neden olabilir.

Hazır  gıdaların sodyum içerikleri oldukça fazla!

Sodyum, tuzu oluşturan iki bileşikten biridir. 1 gram tuz, 400 miligram sodyum ve 600 miligram klor içerir. Günlük sodyum ihtiyacının 1500-2400 miligram olduğunu göz önünde bulundurarak günlük 5-6 gram yani 1 tatlı kaşığı tuzun vücut için yeterli olduğunu söyleyebiliriz. Maalesef ki günlük hayatta paketli gıda ve hazır yemek tüketiminin artması sebebiyle bu oranların çok üzerinde bir tuz tüketiminden bahsetmek mümkün. Sodyum denilince akla sadece yemeğe eklenen tuz miktarı  gelmemeli. İşlenmiş etler ve sosisler, peynirler ve hazır çorbalar, kuruyemiş, cips ve patlamış mısır gibi tuzlu atıştırmalıklar, ketçap, hardal, mayonez gibi hazır soslar, turşu ve zeytin gibi salamura yiyecekler sodyum oranı yüksek gıdalardır. Fazla tüketilmeleri vücutta sodyum yüksekliğine neden olur.

100 g hazır çorba yaklaşık 8408 mg sodyum içerir, hazır çorba yerine evde kendiniz corba pişirmeyi tercih etmelisiniz. 100 g kaşar peynirinde 1400 mg, 100 g beyaz peynirde ise 1000 mg sodyum bulunuyor. Peyniri yıkayarak yemeği tercih ederek tuz miktarını azaltabilirsiniz. 100 gr çekirdek ortalama 2541 mg sodyum içerir. Tuzsuz ve kavrulmamış yani çiğ halini tercih etmelisiniz.

100 gram çubuk krakerin içerisinde yaklaşık 3 gram tuz bulunur. Paketli yiyeceklerle sadece sodyum değil,  monosodyum glutamat, disodyum guanilat, disodyum inosinat gibi aroma artırıcılara ilave olarak palm yağı gibi yağları da vücudunuza aldığınızın farkında olun. 

Yüksek sodyumlu hazır çorbalar, soslar ve çeşniler ve konserve ürünlerin tüketiminden kaçının. Sofranızda tuzluk bulundurmayın, tuz yerine diğer lezzetlerden faydalanın, yemeklerinizi lezzetlendirmek için limon, baharat ve kullanabilirsiniz.  Tuz tüketiminin azaltılması konusunda bir süre ısrarlı davranıldığında, az tuzlu beslenmeye alışabileceği unutulmamalıdır.